Hipertiroidi - Prof. Dr. Adem DERVİŞOĞLU

Prof. Dr. Adem DERVİŞOĞLU

Hipertiroidi

Hipertiroidi (Zehirli Guatr) Nedir?
Hipertiroidi denilince tiroid bezinden tiroid hormonu sentezinin artması ile seyreden hastalık akla gelir. Kanda tiroid hormon seviyeleri yüksektir.

Hipertiroidi Oluşturan Nedenler Nelerdir?
alt-cizgi-bg
Hipertiroidiye yol açan hastalıklar sıklıkla; graves hastalığı, toksik multinodüler guatr, toksik adenom olarak incelenebilir. Burada cerrahi tedavisi olan hastalıkları inceleyeceğiz.

Graves hastalığı, gerçek nedeni bilinmeyen ve TSH antikorları varlığı ile seyreden otoimmun bir hastalıktır. Bu antikorlar etkisi ile tiroid bezinden tiroid hormon salınımı artmaktadır. Buna bağlı olarak belirtiler ortaya çıkmakta ve hedef organlara zarar vermektedir.

Bu hastalarda sıcağa karşı tahammülsüzlük, aşırı terleme, cildin nemli olması, uyku düzensizliği, çarpıntı, ellerde titreme, adet düzensizliği, ishal, çocuk sahibi olmama gibi şikayetlere yol açarlar. Graves hastalığında bu bulgulara ilave olarak göz sorunları da (gözlerinin dışarıya doğru büyümesi) gözlenir.

Toksik Multinoduler guatr, genellikle 50 yaş üstü ve sıklıkla multinoduler guatr öyküsü olanlarda görülür. Semptom ve bulgular Graves hastalığına benzer. Fakat daha az şiddetlidir ve extratiroid belirtileri yoktur.

Toksik Adenom, genellikle genç hastalardır. Çok çalışan tek bir nodul vardır.

Zehirli Guatrın Tanı ve Tedavisi Nasıl Yapılır?

Bu hastalarda tiroid bezinin işlevini gösteren testlere başvurulur. TSH seviyesi düşük, T4 ve T3den birisi veya ikisi yüksek saptanır. Bununla birlikte USG ve tiroid sintigrafide tanıya yardımcı olur.

Graves hastalığında, tedavide seçenekler antitiroid hormonlar, radyoaktif iyot ve cerrahidir. Graves hastalığında tedavi, cerrah, endokrinolog ve nukleer tıp uzmanı tarafından ortaklaşa karar verilerek uygulanması başarıyı arttırır. Cerrahi tedavi seçeneğine karar verildikten sonra hastanın ameliyata hazırlanması gerekir. Graves hastasının ameliyat öncesinde ötiroid (normal tiroid hormon seviyesi) olması arzu edilir. Cerrahi tedavi, semptomatik, büyük bası belirtileri olanlar, tiroid kanseri varlığı veya şüphesi olanlar, eş zamanlı büyük soğuk nodülü olanlar, beraberinde cerrahi tedavi edilmesi gereken paratiroid hastalığı olanlar, 4-6 ay içinde hamile kalmayı planlayan bayan hastalar, orta ve ciddi gravesi olanlar, antikor seviyesi yüksek olanlar, hastanın radyoaktif madde almak istememeyen hastalarda uygulanır. Cerrahi tedavi de total tiroidektomi veya near total tiroidektomi yapılmalıdır.

Toksik multinoduler guatrın tedavisi radyoaktif iyod ve cerrahidir.Kalıcı tedavide antitiroid ilaçlar kullanılmaz. İlaç tedavisi ancak hastayı geçici olarak ameliyata veya radyoaktif iyod tedavisine hazırlamak için kullanılır.

Toksik adenomun tedavi seçenekleri RAİ ve cerrahi tedavidir. Toksik adenomlarda cerrahi tedavi endikasyonu konulmuşsa hastayı ameliyata hazırlamak gerekir. Hastanın öncelikle ameliyat öncesi ötiroid olması arzulanır.

Toksik multinoduler guatrda cerrahi tedavide total veya totele yakın tiroidektomi doğru seçenektir. Tekrarlama ihtimali son derece düşüktür. Toksik adenomlarda ameliyat öncesi yapılan tiroid ultrasonunda karşı taraf normalse tek taraflı lobektomi ve istmektomi’de güvenle yapılabilir. Karşı tarafta nodül varsa tedavi toksik multinodüler guatr gibidir.

>> Bu bölüm ile ilgili diğer konular