Anal fissür, makat çıkışında genellikle arka duvardan oluşan ağrılı yırtılmalardır. Akut ve kronik olarak sınıflandırılabilirler. Akut fissürler 1-2 haftada hızlıca iyileşirken, 6 – 8 haftadan daha uzun süredir şikayetleri mevcut olan veya bu sürede tekrar eden fissürler kronik kabul edilir.

Anal fissür, herhangi bir yaşta görülebilmekte birlikte, özellikle genç erişkinleri etkileyen (20-40 yaş) hayat kalitesini azaltan bir hastalıktır. Kadın erkek dağılımı açısından önemli bir fark gözlenmez.

Beslenme değişiklikleri (diyetteki lif oranının azalması), hatalı dışkılama alışkanlığı, kabızlık, ishal fissür’ün oluşumunu başlatabilirler.

Şikayetler Nelerdir?

Anal fissürlü hastaların en belirgin şikayeti ağrıdır. Ağrı keskin, yırtılma şeklinde sanki bıçak veya kırık cam kesiyormuş şeklinde tarif edilir ve tipik olarak dışkılama sonrasında başlar ve yaklaşık 1-2 saat devam eder. Dışkılama esnasında taze kırmızı renkte kanama ağrıya eşlik edebilir. Fissürler makatta ıslaklık ve kaşıntıya da neden olabilir.

Tanı ve Tedavi Nasıl Yapılır?

Tanı çoğunlukla hastanın hikayesi ve fizik muayene ile konulur. Fizik muayene esnasında kronik fissüre ait muayene bulguları gözlenebilir. Hastada inflamatuar barsak hastalığı, kanser gibi hastalıklardan şüpheleniliyorsa, endoskopik inceleme yöntemlerine başvurulmalıdır.

Anal fissür tedavisinde ana amaç sfinkterde gevşeme sağlanarak, sfinkter spazmı-yırtılma-ağrı döngüsünün kırılmasıdır. Tedavi planlanırken fissürün akut mu yoksa kronik mi olduğunun da değerlendirilmesi önemlidir. Akut fissürler tıbbi tedaviye daha iyi yanıt verirken, kronik fissürlerde tıbbi tedaviye yanıt az olup cerrahi tedavi daha ön planda düşünülmelidir.

Tıbbi tedavi ilk basamak olarak kabul edilir. Yeni başlayan anal fissürlerin % 80-90’ı konservatif yöntemlerle iyileşirler. Uygun diyet, yeterli sıvı alımı, diyetteki lif alımının arttırılması, kişisel hijyen ve ağrının kontrolü ile rahatlama şikayetlerde azalma meydana gelir. Topikal kullanılan steroidli kremlerin etkinliği tartışmalı olup, kısa süreli zaman diliminde kullanılabilir. Nitrogliserinli kremler ve botox fissür tedavinde kullanılabilir. Tedavi sonrası tekrarlama oranı yüksektir. Tıbbi tedavi ile iyileşmeyen ülserler için cerrahi tedavi gerekir. Kronik fissürlerin tedavisindeki en sık kullanılan ve en etkili yöntemdir. Başarı oranı ortalama % 95’dir.